LCPHack
ใยหิน VS แร่ใยหิน ใยหินและแร่ใยหิน

ใยหิน VS แร่ใยหิน

หลายคนอาจจะยังมีความเข้าใจผิด ๆ เกี่ยวกับใยหินและแร่ใยหิน สองสิ่งที่ชื่อภาษาไทยดันคล้ายกัน และสามารถนำมาเป็นวัสดุในอุตสาหกรรมก่อสร้างได้เหมือนกันอีก นั้นก็คือ ใยหินและแร่ใยหิน แล้วสงสัยกันหรือไม่ว่าทั้งสองอย่างนี้คืออะไร? แล้วสิ่งไหนกันแน่ที่มันมีอันตรายต่อสุขภาพมนุษย์อย่างเรา จนควรที่จะหลีกเลี่ยงการใช้งาน? เราไปศึกษากันจากบทความนี้กันดีกว่าว่า ใยหิน VS แร่ใยหิน อะไรกันแน่ที่อันตราย?

ใยหิน (Rockwool) คืออะไร?

ใยหิน (Rockwool) เป็นวัตถุดิบที่ได้มาจากธรรมชาติ ซึ่งต้นกำเนิดนั้นมาจากหินภูเขาไฟที่ปะทุออกมานั่นคือหินบาซอลท์ โดย ใยหิน นั้นใช้หินปูน และหินบาซอลท์ นำมาหลอมรวมในเตาเผาที่ใช้ถ่านโค้กเป็นเชื้อเพลิง ด้วยอุณภูมิที่สูงกว่า 1,300 องศาเซลเซียส วัสดุที่ถูกหลอมนั้นจะถูกปั่นให้กลายเป็นเส้นใยหิน และนำมาใช้ในอุตสาหกรรมก่อสร้างอย่างแพร่หลาย

basalt rock
ลักษณะของหินบาซอลท์
เนื้อแผ่นฉนวนใยหิน Rockwool
ใยหิน (Rockwool)

คุณสมบัติของใยหิน (Rockwool)

ใยหิน (Rockwool) นั้นมีคุณสมบัติที่หลากหลาย ดังนี้

  • ไม่เป็นอันตรายต่อสุขภาพ ร่างกายสามารถขับออกมาได้เอง หากมีการสูดดมเข้าไป
  • สามารถทนความร้อนได้สูงกว่า 1,000 องศาเซลเซียส
  • เมื่อเผาไหม้จะเกิดควันต่ำที่สุด จึงลดการเกิดมลพิษ
  • นำความร้อนต่ำ จึงทำให้มีประสิทธิภาพในการกันความร้อนได้ดี
  • ดูดซับเสียงได้ดี สามารถนำมาใช้เป็นวัสดุกันเสียงได้

ใยหิน (Rockwool) มีขนาดเส้นผ่านศูนย์กลาง 4-5 ไมครอน ซึ่งมีความหยาบและใหญ่เกินกว่าที่จะสามารถสูดดมแล้วเส้นใยเข้าไปสู่ปอด จึงทำให้ไม่มีการสะสมของเส้นใยหินภายในปอด หากมีการสูดหายใจเส้นใยหินเข้าสู่ร่างกาย ร่างกายจะสามารถขับเส้นใยนั้นออกมาได้เองตามธรรมชาติ ด้วยเหตุนี้ ใยหิน จึงไม่ทำให้เกิดโรคต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้องกับระบบหายใจ เพราะเส้นใยที่สามารถเข้าสู่ปอดได้นั้น ต้องมีขนาดที่เล็กกว่า 3 ไมครอนนั่นเอง

Rockwool close up 5 1 1
เส้นใยหิน (Rockwool) ขนาด 4-5 ไมครอน
Source: wikimedia

แร่ใยหิน (Asbestos) คืออะไร?

แร่ใยหิน (Asbestos) นั้นเป็นชื่อทั่วไปที่เราใช้เรียกเส้นใย แร่ซิลิเกต (Fibrous mineral silicates) ซึ่งเป็นแร่ที่เกิดขึ้นตามธรรมชาติ โดยมีลักษณะเป็นเส้นใยมัดรวมกัน โดย แร่ใยหิน นั้นแบ่งออกเป็นสองกลุ่มด้วยกัน ดังนี้

กลุ่มแอมฟิโบล (Amphibole) มี 5 ชนิด ได้แก่

  • ครอซิโดไลท์ (Crocidolite)
  • อะโมไซท์ (Amosite)
  • ทรีโมไลท์ (Tremolite)
  • แอนโทฟิลไลท์ (Anthophyllite)
  • แอคทิโนไลท์ (Actinolite)

กลุ่มเซอร์แพนไทน์ (Serpentine) มี 1 ชนิด ได้แก่

  • ไครโซไทล์ (Chrysotile) โดย แร่ใยหิน ชนิดนี้ เป็นชนิดเดียวที่ประเทศไทยอนุญาตให้ใช้ได้
49145813948 a3fae772e9 w
แร่ใยหินชนิด ไครโซไทล์ (Chrysotile)
Source: Serpentinite with chrysotile asbestos (Archean; Casper Mou… | Flickr

คุณสมบัติของ แร่ใยหิน (Asbestos) คือ?

คุณสมบัติของ แร่ใยหิน (Asbestos) มีดังนี้

  • มีความเหนียว ทนทานต่อแรงฉุดดึงได้สูง
  • ทนความร้อนได้ดี ไม่นำความร้อน และไม่นำไฟฟ้า
  • ทนต่อกรด ด่าง รวมไปถึงทนต่อสารเคมีหลายชนิด
  • สามารถนำมาทอ ปั่น แปรรูปเป็นฝืน ทำให้สามารถใช้งานได้สะดวก

แร่ใยหิน นิยมนำมาใช้ในอุตสาหกรรมที่หลากหลาย หนึ่งในนั้นคือการนำมาใช้ในอุตสาหกรรมก่อสร้าง โดยนำมาผสมกับวัสดุชนิดอื่น เพื่อนำมาทำ กระเบื้องกันความร้อน กระเบื้องมุงหลังคา ฝ้าเพดาน รวมไปถึง ฉนวนกันความร้อน

สังเกตได้ว่า คุณประโยชน์ของ แร่ใยหิน นั้นมีหลากหลายก็จริง แต่ใช่ว่า แร่ใยหิน จะมีแต่ประโยชน์ ซึ่งโทษของ แร่ใยหิน นั้น ก็อันตรายในระดับถึงชีวิต เพราะ แร่ใยหิน เป็นสาเหตุสำคัญที่ทำให้มนุษย์นั้นมีโอกาสเป็นโรคต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้องกับระบบหายใจ เนื่องจาก แร่ใยหิน เป็นเส้นใยที่มีขนาดเล็ก เส้นผ่านศูนย์กลางเล็กกว่า 3 ไมครอน จึงสามารถเข้าสู่ปอดได้หากมีการสูดหายใจเข้าสู่ร่างกาย นอกจากนี้ยังฟุ้งกระจายได้ง่ายในอากาศ โดย แร่ใยหิน สามารถเข้าสู่ร่างกายได้ 2 ทาง ได้แก่ ด้วยการสูดหายใจ และการกลืนกินเข้าสู่ร่างกาย

8005710939 d877659655 w
เส้นใยของแร่ใยหิน (Asbestos) ขนาดเล็กกว่า 3 ไมครอน
Source: Anthophyllite Asbestos Scanning Electron Microscopy (SEM) | Flickr

โรคอะไรบ้างที่มีโอกาสเกิดจากแร่ใยหิน?


โรคที่มีโอกาสเกิดขึ้นจากการสูดหายใจนำ แร่ใยหิน เข้าสู่ร่างกาย ได้แก่

  • โรคปอดอักเสบ

เกิดจากการสูดดม หรือหายใจ นำเอาเส้นใยของ แร่ใยหิน เข้าไปสะสมเป็นเวลานาน ซึ่งเส้นใยนั้นจับตัวกันเป็นผังผืด บริเวณปอด หรืออาจจะมีการลามไปถึงกระบังลม เยื่อบุช่องท้อง ซึ่งอาจทำให้ผู้ป่วยเสียชีวิตได้

  • โรคมะเร็งปอด

เกิดจากการสูดดม หรือหายใจ นำเอาเส้นใยของ แร่ใยหิน เข้าไปสะสมเป็นเวลานานเช่นกัน ยิ่งถ้าผู้ป่วยมีการสูบบุหรี่ หรือรับควันในปริมาณมากกว่าปกติ ก็จะยิ่งเพิ่มโอกาสในการเกิดโรคมะเร็งปอด

  • โรคมะเร็งเยื่อหุ้มปอด
    เป็นมะเร็งชนิดหนึ่งที่เกิดขึ้นบริเวณเยื่อหุ้มปอดและเยื่อบุช่องท้องมัก จะเกิดกับผู้ที่สัมผัส แร่ใยหิน ชนิดครอซิโดไลท์ และอะโมไซท์ มะเร็งชนิดนี้มีโอกาสลุกลามไปยังบริเวณอื่น ๆ

ตามที่ทราบกันดีถึงอันตรายของ แร่ใยหิน แต่ประเทศไทยก็ยังมีการใช้แร่ชนิดนี้อยู่เป็นจำนวนมาก แต่ในหลาย ๆ ประเทศ ได้มีการพยายามลดการใช้งาน หรือห้ามนำเข้า แร่ใยหิน และมีการทดลองหาสารชนิดอื่นมาทดแทน

41141214935 a7e61ae91b w
เส้นใยของแร่ใยหิน (Asbestos Fiber) ที่เข้าไปสะสมในปอด
Source: Lung – Asbestosis – Asbestos body | Asbestos fibers that rea… | Flickr

สรุปแล้ว ใยหิน VS แร่ใยหิน อะไรปลอดภัยกว่ากัน?

ใยหิน (Rockwool)แร่ใยหิน (Asbestos)
การนำมาใช้งาน1. ใช้ในอุตสาหกรรมก่อสร้าง
2. นำมาเป็นไส้แผ่นฉนวนกันความร้อน (Sandwich Panel)
3. ใช้เป็นวัสดุกันเสียง
4. ใช้เพื่อบุภายในท่อต่าง ๆ รวมไปถึผนัง
1. ใช้ในอุตสาหกรรมการผลิตวัสดุก่อสร้าง เช่น กระเบื้องแผ่นเรียบ กระเบื้องแผ่นเรียบ และ ฝ้าเพดาน
2. ผลิตผ้าเบรก
3. ผลิตท่อซีเมนต์
4. ใช้ในอุตสาหกรรมสิ่งทอ
อันตรายต่อมนุษย์อาจมีอาการระคายเคืองบริเวณผิวหนัง เมื่อมีการสัมผัสโดยตรง แต่สามารถล้างน้ำออกได้ สามารถทำให้เกิดโรคต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้องกับระบบหายใจ เช่น มะเร็งปอด มะเร็งเยื่อหุ้มปอด และปอดอักเสบ

สรุปว่า ใยหินและแร่ใยหินไม่ใช่สิ่งเดียวกัน” แค่มีความคล้ายคลึงกันแค่เพียงชื่อเรียกเท่านั้น โดย ใยหิน นั้นนำมาใช้งานได้อย่างหลากหลายและปลอดภัยต่อสุขภาพ 100% ต่างกับ แร่ใยหิน ที่เป็นอันตรายในการนำมาใช้งาน และทำให้มีโอกาสเกิดโรคเกี่ยวกับระบบทางเดินหายใจจนอาจมีอันตรายถึงชีวิต จึงควรหลีกเลี่ยงและหาวัสดุอื่น ๆ มาทดแทน เพื่อความปลอดภัยต่อผู้ใช้งาน

หากท่านใดต้องการสั่งซื้อ ติดตั้ง หรือสอบถามข้อมูลเพิ่มเติม เกี่ยวกับผลิตภัณฑ์ แผ่นฉนวนกันความร้อน (Sandwich Panel) ที่มีไส้ฉนวนเป็น ฉนวนใยหิน (Rockwool) มีความปลอดภัยต่อสุขภาพ และคุณสมบัติที่เพรียบพร้อมเหมาะกับอุตสาหกรรมก่อสร้าง สามารถติดต่อ FATEK Group ได้ตลอดเวลา

ภาพแสดงลักษณะของแผ่นฉนวนกันความร้อน Rockwool ร็อควูล

โรงงานผู้ผลิต และจำหน่ายแผ่นฉนวนใยหิน (Rockwool) ร็อควูล ฉนวนกันความร้อน ไม่ลามไฟ กันเสียง เก็บเสียง และไม่เป็นอันตรายต่อสุขภาพ โดย FATEK Group

ผลิตภัณฑ์แผ่นผนังกันเสียง ผนังทนไฟ Rockwool (ฉนวนใยหิน)

Translate »